Day: February 22, 2017

Հայկական ճարտարապետությունը վաղ միջնադարում

Վաղ միջնադարի Հայաստանում բարձր զարգացում է ունեցել շինարարական արվեստը: Կառուցվել են ամրոցներ, եկեղեցիներ, հյուրանոցներ, կամուրջներ, բնակելի տներ և այլ բաներ:Որպես շինանյութ օգտագործվել է տուֆը, որովհետև տոֆը հայկական ազգային քարն է: Հայտնի շինությունները, որպես կանոն, զոհ են գնացել օտարների արշավանքներին, և վաղ միջնադարի մեծաքանակ շինություններից մեզ են հասել մեծ չափով եկեղեցիները, որոնք հատուկ ձևով էին կառուցվում: Բացի այդ, օտարները, վախենալով «հայերի աստծու» վրեժխնդրությունից, դրանք սովորաբար չէին քանդում:Հայ ճարտարապետության հայտնի տաճարներից  է Հռիփսիմեի տաճարը Էջմիածնում, որը 618թ կառուցել է Կոմիտաս կաթողիկոսը: Տաճարը լավ պահպանվել է մինչև օրս և դիտողին զարմացնում է իր գեղեցկությամբ:

Մաքուր նյութեր և խառնուրդներ

Հարցեր և վարժություններ

  1. Ո՞ր նյութերի խառնուրդներն են համասեռ.

ա) կավճի ու ջրի, բ) սպիրտի և ջրի (օղի), գ) յուղի և ջրի, դ) յուղի և բենզինի:

  1. Լրացրե՛ք բաց թողած բառերը. «Մաքուր են այն նյութերը, որոնք ունեն հաստատուն

ֆիզիկական և քիմիական հատկություններ, բնորոշ հատկություններ, ուստի և օժտված են խիստ որոշակի

հատկություններով»:

  1. Ո՞ր խառնուրդները կարելի է բաժանել թորումով.

ա) սպիրտ և ջուր

բ) կավիճ և ջուր

գ) կերակրի աղ և ջուր

դ) բենզին

  1. Ավազը խառնվել է փայտի թեփի հետ: Առաջարկե՛ք եղանակ, որի միջոցով հնարավոր է այդ խառնուրդի բաղադրամասերն առանձնացնել:

Ավազի հատիկները և փայտի թեփը կարելի է բաժանել մաղի միջոցով:

  1. Գեղամա լճի ջուրը թափանցիկ է, բայց լուծված աղեր է պարունակում: Ի՞նչ եղանակ կառաջարկեք ՝այդ ջրից մաքուր նյութ ստանալու համար:

Ջուրը մաքրելու համար կարելի է գոլորշիացնել:

  1. Դեբեդ գետի ջուրը հաճախ պղտոր է: Պատճառը ջրի մեջ կախվածկավի մասնիկներն են:

Ի՞նչ եղանակ կառաջարկեիք՝ մաքուր ջուր ստանալու համար:

Մաքուր ջուր ստանալու համար կարող ես մաղել ջուրը:

  1. Հայրիկը պատահաբար բենզինը լցրել է ջրի վրա: Օգնե՛ք հայրիկին բաժանել այդ խառնուրդը:

Բենզինի մեջ կա յուղ,և յուղը ջրում չի լուծվում,այսինքն կարելի է բենզինը թափել ջրի վրայից:

8. Որպեսզի Մոխրոտիկը չմասնակցի պարահանդեսին. խորթ մայրը հանձնարել է նրան մաքրել մի խառնուրդ, որը կազմված է փայտի խառտուկներից, փոքր երկաթի մեխերից, շաքարից և գետի ավազից և դասավորել տուփի մեջ: Մոխրոտիկը շատ արագ մաքրեց խառնուրդը և հասցրեց մասնակցել պարահանդեսին: Բացատրեք ինչպես Մոխրոտիկը արագ կատարեց խորթ մոր առաջադրանքը:

Առաջինը պետք է մաղել խառնուրդը, որպեսզի առանձնացվեն խառտուկներն ու մեխերը: Հետո ձեռքերով առանձնացնել մեխերն ու խառտուկները, և մնացածի վրա ջուր լցնել ու խառնել: Շաքարը կլուծվի ջրի մեջ, իսկ ավազը կարող ես մաղելով առանձնացնել: Իսկ վերջում գոլորշիացնել ջրի և շաքարի լուծույթը ու կմնա միայն շաքարը:

Giuseppe Mezzofanti

Giuseppe Mezzofaimgresnti born in 19 September 1774. He was an Italian cardinal and famed hyperpolyglot. Educated in Bologna, he completed his theological studies before he had reached the minimum age for ordination as a priest. he was ordained in 1797. In the same year, he became professor of Arabic at the University of Bologna. He later lost the position for refusing to take the oath of allegiance required by the Cisalpine Republic, which governed Bologna at the time. In 1803 he was appointed assistant librarian of the Institute of Bologna, and soon afterwards was reinstated as professor of Oriental languages and of Greek. The chair of Oriental languages was suppressed by the viceroy in 1808, but again rehabilitated on the restoration of Pope Pius VII in 1814. Mezzofanti held this post until he left Bologna to go to Rome in 1831 as a member of the Congregation for the Propagation of the Faith, the Catholic Church’s governing body for missionary activities. In 1833, he succeeded Angelo Mai as Custodian-in-Chief of the Vatican Library, and in 1838 was made cardinal of the title of St. Onofrio al Gianicolo and director of studies in the Congregation for the Propagation of the Faith. His other diverse interests included ethnology, archaeology, numismatics, and astronomy. He spoke Arabic, Coptic, Armenian, Ancient Armenian, Persian, Turkish, Albanese, Maltese, Greek, Romaic, Latin, Italian, Spanish and others. He died 15 March 1849.